A. Alberts & H.J. Friedericy, schrijvers

 

 

 

Bert Herben

DE ROEPING VAN TOEWAN PETORO
Elementen van de Ethische Politiek in het werk van
H.J. Friedericy



Scriptie Universiteit van Amsterdam, 1986


© Bert Herben

 

Titelpagina
Inhoudsopgave
Probleemstelling
Hoofdstuk 1
Hoofdstuk 2
Hoofdstuk 3
Conclusie
Bibliografie
Bijlage

- 149 -

 

5. BIBLIOGRAFIE

 

 

5.1. Publicaties van Friedericy

 

1920 

Het hart. – In: Indologenblad 12 (1920-1921), pp. 26-27. (verh.)

1921

Het bezoek van mijnheer Franciscus Josephus van Daetselaer en zijne echtgenoote Katrijntje van Daetselaer, geboren Swaenshals, aan hun neef Bob van Daetselaer, kunstschilder. In: Indologenblad 13 (1921-1922), pp. 30-32. (verh.)

z.j. a)

Nota Limboeng. (ca. 1925, bestuursnota) – Over de waarzegger, de Boto van Lempangan te Borisallo.

z.j. b)

Gids door het Gowasche Vorstenhuis. (ca. 1925, bestuursnota)

z.j. c) 

Nota bij Gids door het Gowasche huis. (ca. 1925, bestuursnota)

z.j. d)

Kort rapport over de gebeurtenissen, welke plaatsgrepen onder vooraanstaande leden van het voormalige Gowasche Vorstenhuis, in de maanden Juli en Augustus 1925. (ca. 1925, bestuursnota)

z.j. e)

Rapport Kassi-zaak. (ca. 1926, bestuursnota) – Over communistische ongeregeldheden in Gowa in 1926.

1928a

Bestuursnota over godsdienstige rechtspraak en berechting van familie- en erfrechtzaken in het Gouvernement Selebes en Onderhoorigheden (ca. 1920). In: Adatrechtbundels 29 (1928), pp. 78-85.

1928b

Uitspraken en andere documenten van Sjarat's in het rechtstreeks bestuurd gebied (Inheemsche rechtspraak 1922-19--). In: Adatrechtbundels 29 (1928), pp. 165-175.

1929a

Volksbesluiten betreffende het adatrecht in Gowa en Limboeng (1926). In: Adatrechtbundels 31 (1929), pp. 134-136.

1929b

De Gowa-federatie, 1928. In: Adatrechtbundels 31 (1929), pp. 364-427.

1931a

Aanteekeningen over adat en adatrecht bij de Bonesche prauwvaarders. In: Koloniaal Tijdschrift 20 (1931), pp. 490-504.

1931b

De Gowasche vorstengraven, de Gowasche huldigingssteenen en de Gowasche ornamenten. In: Koloniaal Tijdschrift 20 ( 1931), pp. 630-634.

1932

Ponre; een bijdrage tot de kennis van adat en adatrecht van Zuid-Celebes. In: Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde van Nederlands Indië 89 (1932) pp. 1-34.

 

- 150 -

 

1933

De standen bij de Boegineezen en Makassaren. 's-Gravenhage, 1933 (Proefschrift Leiden). Ook verschenen in: Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde van Nederlands Indië 90 (1933), pp. 447-602.

1939a

Overbevolking in Nederlandsch-Indië. In: Groene Amsterdammer, 20 mei 1939.

1939b

Vrome wenschen? In: Koloniaal Tijdschrift 28 (1939) pp. 481-489.

z.j. f)

Een aantal anecdotische reisverhalen over Australie, verschenen in: De Locomotief, ca. 1939.

1940

Een romanschrijfster op het oorlogspad. (bespreking van: Beb Vuyk. Het laatste huis van de wereld) In: Koloniaal Tijdschrift 29 (1940), pp. 636-639.

1941a

Kort commentaar: De interneringen in Nederland, Leiden in last, Verzwegen initiatief. In: Koloniaal Tijdschrift 30 (1941), pp. 114-116.

1941b  

Kort commentaar: Prof. Mr. Raden Soepomo. In: Koloniaal Tijdschrift 30 (1941), pp. 381-382.

1941c

Kort commentaar: De landbouwkolonisatie van Javanen en de ontwikkeling van de Buitengewesten. In: Koloniaal Tijdschrift 30 (1941), pp. 389- 393.

1941d

Literatuur: Drie nummers van het Economisch Weekblad. In: Koloniaal Tijdschrift 30 (1941), pp. 540-546.

1947

Bontorio; de laatste generaal. Amsterdam enz., Contact, 1947.
2e dr.: 1958
3e dr.: 1964
1e dr. verschenen onder pseudoniem H.J. Merlijn.

1957a 

Vorsten, vissers en boeren. Amsterdam, Querido, 1957.
2e dr.: 1958
Reigerdans. Ook afzonderlijk verschenen bij Querido, 1962 en in o.a. Stem van Nederland, 1948 en in Oriëntatie nr. 5. (febr. 1948) onder de titel 'Nocturne'. Vertaald in het Engels: 'Heron dance', in: The Literary Review 5 (1961-1962) en in: Insulinde; selected translations from Dutch writers of three centuries in the Indonesian Archipelago. Honolulu, University Press, 1978.
Een verhaal van Friedericy, waarschijnlijk 'Reigerdans' verscheen in het Duits in: Ach, Sie sind Holländer. München, Langen/Müller, 1961.

 

- 151 -

 

 

Bloed. Ook verschenen in: Bij het scheiden van de markt; een bloemlezing uit de Indische letterkunde van 1935 tot heden; verz. en ingel. door R. Nieuwenhuys. Amsterdam, Querido, 1960. pp. 67-89. Eerder verschenen onder de titel 'Sans peur' in: Criterium 5 (1947), pp. 209-220 onder pseudoniem H.J. Merlijn. Vertaald in het Engels: 'Blood', in: Memory and agony; Dutch stories from Indonesia; coll. and introd. by R. Nieuwenhuys. Boston, Twayn Publishers, 1979.
Vazal. Eerder verschenen in: Oriëntatie 25 (oktober 1949), pp. 16-23.

1957b

De nieuwe gast. In: Tirade 1 (1957), pp. 345-349. (verh.)

1958

De raadsman. Amsterdam, Querido, 1958.
2e dr. 1959, 3e dr. 1973.
Als feuilleton verschenen in Het Vaderland vanaf 10 februari 1961. Vertaald in het Engels: The counselor in: Two Tales of the East-Indiës; ed. by E.M. Beekman. Amhurst, University of Massachusets, 1983.

1961a

De eerste etappe. Amsterdam, Querido, 1961.
2e dr. 1962.

1961b

Notities bij het begin van een revolutie en het einde van een oorlog. In: Eindhoven's Dagblad, 28 okt., 4 nov., 11 nov. en 18 nov. 1961 (dagboeknotities).

1962a

De bevolking van Nederlands-Indië en het Nederlands gezag in het decennium vóór de Japanse invasie. In: Balans van beleid; terugblik op de laatste halve eeuw van Nederlands-Indië; red. H. Baudet, I.J. Brugmans. Assen, Van Gorcum, 1962. pp. 67-97.

1962b 

Mrs. Robinson. In: Tirade 6 (1962), pp. 220-234 (verh.)

1962c

Open balkons. In: Gastenboek van Singel 262. Amsterdam, Querido, 1962. pp. 24-27. (verh.)

1984

Verzameld werk (VW); met een inleiding van R. Nieuwenhuys. Amsterdam, Querido, 1984.


5.2. Brieven van Friedericy

 

Het Letterkundig Museum te Den Haag is in het bezit van de volgende brieven van Friedericy aan:
– F. Batten: 9 brieven 1947-1948

 

- 152 -

 

– J. Greshoff: 4 brieven 1957-1962
– M. Gijsen: 3 brieven 1957
– A. Morriën: 1 brief 1947
– A.A.M. Stols: 1 brief 1952
Voor deze scriptie is in het bijzonder gebruikgemaakt van:
– a) brief aan F. Batten van 3 maart 1947
– b) brief aan J. Greshoff van 9 maart 1958
– c) brief aan J. Greshoff van 23 januari 1962

 

5.3. Publicaties over Friedericy en zijn literatuur

 

     Het lijkt mij weinig zinvol om een volledige lijst van recensies van Friedericy's werken te geven. Ik volsta met een selectie.

Eijsselsteijn, B. van 1958 – De laatste generaal; roman over een trouw, dapper en eerzuchtig man. In: Haagsche Courant, 15 maart 1958.

Fens, K. 1962 – Lezen met en zonder herinnering. In: De Tijd/Maasbode, 10 februari 1962. (bespreking van De eerste etappe) Ook in: De eigenzinnigheid van de literatuur. Amsterdam, van Oorschot, 1964.

Greshoff, J. 1957 – Belangrijke bundel verhalen die verwachtingen wekt. In: Het Vaderland, 16 november 1957. (bespreking Vorsten, vissers en boeren)

Greshoff, J. 1959 – De laatste generaal; herdruk van een bijzondere roman. In: Het Vaderland, 3 januari 1959.

Greshoff, J. 1959 – Heimwee naar Nederlands-Indië. In: Het Vaderland, 21 maart 1959. (bespreking De raadsman)

Greshoff, J. 1962 – De eerste etappe; evocatieve verzameling al dan niet authentieke brieven. In: Het Vaderland, 20 januari 1962.

Hart, M. 't. 1984 – Amok met distantie. In: NRC/Handelsblad, 30 november 1984. (bespreking VW)

Hofstra, J.W. 1958 – Begrip van de oosterse ziel. In: De Tijd, 15 maart 1958. (over Bontorio)

Interview 1959. – Wij spraken met... In: Het Vaderland, 9 april 1959.

Interview 1960 – H.J. Friedericy: tropische kruiden in Nederlandse belletrie. In: Alg. Handelsblad, 31 december 1960.

 

- 153 -

 

Kossman, A. 1985 – H.J. Friedericy: Nederlander onder bekoring van Celebes. In: Het Vrije Volk, 16 februari 1985 / De Gelderlander, 9 maart 1985.

Nieuwenhuys, R. 1969-70 – Levensbericht van H.J. Friedericy. In: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde 1969-1970. pp. 119-126.

Nieuwenhuys, R. 19783 – H.J. Friedericy. In: Oost-Indische Spiegel; wat Nederlandse schrijvers en dichters over Indonesië hebben geschreven, vanaf de eerste jaren der Compagnie tot op heden; 3e dr. Amsterdam, Querido, 1978. pp. 427, 494-504, 641.

Nieuwenhuys, R. 1984 – Herman Jan Friedericy; 1900-1962. In: H.J. Friedericy. Verzameld werk (VW) Amsterdam, Querido, 1984. pp. 7-16.

Spoor, C. 1984 – H.J. Friedericy; de vergeten verteller. In: De Tijd, 28 september 1984. (bespreking VW)

Vries, D. de. 1984 – H.J. Merlijn. Bontorio. In: Oriëntatie, nr 7 (1948) pp. 55-57.

Vuyk, B. 1961 – Friedericy; verteller van Celebes. In: Het Vrije Volk, 9 december 1961 / Haagsch Dagblad, 9 december 1961. (bespreking De eerste etappe)

Vuyk, B. 1948 – Een goede Indonesische roman. In: Critisch Bulletin, 15 (1948), pp. 408-412. (bespreking Bontorio)

Vuyk, B. 1961 – De eerste etappe; Friedericy sneed zich zelf de pas af als verteller. In: Vrij Nederland, 9 december 1961.

Warren, A. 1985 – 'Ons Indië' als verloren paradijs. In: Gooi en Eemlander, 6 februari 1985 / Nieuwsblad van het Noorden, 8 februari 1985. (bespreking VW)

Zwier, G.J. 1984 – Een verzonken wereld. In: Leeuwarder Courant, 16 november 1984. (bespreking VW)

 

5.4. Overige secundaire literatuur

 

Adatvonnissen 1933 – Adatvonnissen van Inheemsche rechtbanken van Gowa en Bone (1910-1930). In: Adatrechtbundels 36 (1933), pp. 252-275.

Andaya, L.Y. 1981 – The heritage of Arung Palaka; a history of South Sulawesi (Celebes) in the seventeenth century. The Hague, Nijhoff, 1981.

Balans van beleid 1962 – Balans van beleid; terugblik op de laatste halve eeuw van Nederlands-Indië; red. H. Baudet, I.J. Brugmans. Assen, van Gorcum, 1962. 2e dr. 1984. Hierna te noemen: Balans van beleid.

 

- 154 -

 

Baudet, H. 1962 – Inleiding. In: Balans van beleid, 1962. pp. 1-11.

Beets, N. 1981 – De verre oorlog; lot en levensloop van krijgsgevangenen onder de Japanner. Meppel, Boom, 1981. pp. 9-93, 447-452.

Bertling, C.T. 1939 – Een hypothese omtrent de sociale structuur van Zuid-Celebes in verband met de stichtingsmythe van Wadjo. In: Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde 98 (1939), pp. 489-495.

Besnard, A. 1962 – Verstoorde persoonlijkheid. In: Balans van beleid, 1962. pp. 103-119.

Boeke, J.H. 1934 – Dorp en desa. Leiden enz., 1934.

Brooshoofd, P. 1901 – De ethische koers in de koloniale politiek. Amsterdam, De Bussy, 1901.

Chabot, H. Th. 1950 – Verwantschap, stand en sexe in Zuid-Celebes. Jakarta, 1950. (proefschrift)

Colenbrander, H.T. 1926 – Koloniale geschiedenis; deel 3: Nederland, De Oost sinds 1816. 's-Gravenhage, Nijhoff, 1926. pp. 194-198.

Coolhaas, Ph. 1956 – Ontstaan en groei. In: Wij gedenken; gedenkboek van de Vereniging van ambtenaren bij het Binnenlands Bestuur in Nederlands-Indië. Utrecht, Oosthoek, 1956. pp. 35-72.

Deventer, C.Th.van 1899 – Een eereschuld. In: De Gids 63 (1899), deel 3, pp. 205-257.

Deventer, C.Th.van 1900 – De 'Eereschuld' in het parlement. In: De Gids 64 (1900), deel 1, pp. 399-418.

Deventer, C.Th.van 1908 – Insulinde's toekomst. In: De Gids 72 (1908), deel 3, pp. 69-99.

Encyclopedie 1917-39 – Encyclopedie voor Nederlandsch-Indië. 's-Gravenhage enz., Nijhoff enz., 1917-39. (verschillende drukken)

Expeditie 1908 – Expeditie naar Zuid-Celebes in 1905/06; uittreksels uit de verslagen der verschillende wapens en diensten. In: Indisch Militair Tijdschrift, extra bijlage, no.21. Batavia, Kolff, 1908.

Fischer, H.T. 1934 – Eenige opmerkingen naar aanleiding van Friedericy's studie over de standen bij de Boegineezen en Makassaren. In: Indische Gids 56 (1934), pp. 689-703.

Helsdingen, W.H. van 1962 – De staatkundige ontwikkeling. In: Balans van beleid, 1962. pp. 187-207.

 

- 155 -

 

Holtus, W. 1926 – Celebes, onbekende gebieden en volken; met een voorw. van W. Frieling. Amsterdam, Scheltema en Holkema's Boekhandel, 1926.

Idenburg, P.J.A. 1962 – Het Nederlands antwoord op het Indonesisch nationalisme. In: Balans van beleid, 1962. pp. 121-151.

Jaspers, J.H.B. 1925-26 – Zeden en gebruiken bij de Makassaren. In: Nederlandsch-Indië Oud en Nieuw 10 (1925-1926) pp. 25-30, 49-54, 123-128, 139-146, 184-190, 211-217, 246-250, 259-263, 343-348.

Kat Angelino, A.D.A., de 1929-30 – Staatkundig beleid en bestuurszorg in Nederlandsch-Indië; 2 dIn.; 3 bdn. 's-Gravenhage, Nijhoff, 1929-1930.

Kat Angelino, A.D.A., de 1962 – De ontwikkelingsgedachte in het Nederlands overzees bestuur. In: Balans van beleid, 1962. pp. 35-65.

Keuning, J. 1962 – Het adatrecht en de rechtsbedeling over de inheemse bevolking. In: Balans van beleid, 1962. pp. 223-237.

Kielstra, E.B. 1910 – Indisch Nederland; geschiedkundige schetsen. Haarlem, De Erven Bohn, 1910.

Kiès, Ch. 1935 – De expeditie naar Zuid-Celebes in 1905. In: Indische Gids 62 (1935), pp. 827-830.

Koenders, W.C. 1956 – Het binnenlands bestuur en de Indische maatschappij. In: Wij gedenken; gedenkboek van de Vereniging van ambtenaren bij het Binnenlands Bestuur in Nederlands-Indië. Utrecht, Oosthoek, 1956. pp. 239-362.

Koerts, H.J. 1977 – Bestuursambtenaar in Zuid Celebes. In: Besturen over zee; herinneringen van oud-ambtenaren bij het binnenlands bestuur in Nederlandsch-Indië. Franeker, Wever, 1977. pp. 45-72.

Koloniaal verslag 1906 – Koloniaal verslag van 1906. Batavia, Landsdrukkerij, 1906.

Kossmann, E. 19823 – De Nederlandse koloniale politiek. In: De Lage Landen 1780-1940; anderhalve eeuw Nederland en België. Amsterdam enz., Elsevier, 19823. pp. 300-310, 519-526.

Lamster, J.C. z.j. – J.B. van Heutsz als Gouverneur Generaal; 1904-1909. Amsterdam, z.j.

Locher-Scholten, E. 1981 – Ethiek in fragmenten; vijf studies over koloniaal denken en doen van Nederlanders in de Indonesische Archipel 1877-1942. Utrecht, Hes Publishers, 1981.

Lucardie, W.J. 1912 – De expeditie naar Zuid-Celebes; juli 1905. Breda, Koninklijke Militaire Academie, 1912.

 

- 156 -

 

Mattulada 1976 – Some notes on 19th. century Dutch colonial system of power control in the South-Sulawesi region. Noordwijkerhout, 1976.

Meyer Ranneft, J.W. 1962 – Nederlands geestesmerk in Indië. In: Balans van beleid, 1962. pp. 329-351.

Nadere regeling 1930 – Nadere regeling betreffende in het wild groeiende bomen. In: Adatrechtbundels 33 (1930), pp. 371-377.

Noë, N. 1929 – De hervormingen in Zuid-Celebes. In: Koloniaal Tijdschrift 18 (1929), pp. 367-373.

Nooteboom, C. 1937 – Naar aanleiding van de rijkssieraden van Zuid-Celebes. In: Koloniaal Tijdschrift 26 (1937), pp. 167-176.

Nooteboom, C. 1948 – Todongkoura, een bergdorp in Zuid-West-Celebes. In: Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde 104 (1948), pp. 89-102.

Nooteboom, C. 1956 – De bestuursambtenaar in de buitengewesten. In: Wij gedenken; gedenkboek van de Vereniging van ambtenaren bij het Binnenlands Bestuur in Nederlands-Indië. Utrecht, Oosthoek, 1956. pp. 107-128.

Overeenkomsten 1929 – Overeenkomsten met de zelfbesturen in de Buitengewesten. In: Mededeelingen van de Afdeeling Bestuurszaken der Buitengewesten van het Departement van Binnenlandsch Bestuur, serie A, fir. 3. Weltevreden, Landsdrukkerij, 1929.

Regeeringsalmanak 1922-42 – Regeeringsalmanak voor Nederlandsch-Indië. Weltevreden, Landsdrukkerij, 1922-1942.

Spoor, A. 1928 – Het een en ander omtrent de inheemsche rechtsgemeenschap, in het bizonder de Boeginesche, in het rechtstreeks bestuurd gebied van het Gouvernement Celebes en Onderhoorigheden. In: Koloniaal Tijdschrift 17 (1928), pp. 164-198, 429-465.

Stapel, F.W. 1930 – Geschiedenis van Nederlandsch-Indië. Amsterdam, Meulenhoff, 1930.

Stibbe, D.G. 1935 – Het bestuur. In: Neerlands-Indië; land en volk, geschiedenis en bestuur, bedrijf en samenleving; door tal van deskundigen; 4e dr.; dl. 2. Amsterdam, Elsevier, 1935. pp. 54-87.

Stokvis, J.E. 1922 – Van wingewest naar zelfbestuur in Nederlands-Indië. Amsterdam, Elsevier, 1922.

Vollenhoven, C. van 1931 – Het adatrecht van Nederlands-Indië; dl.2. Batavia, 1931.

Vuyk, B 1939 – Het laatste huis van de wereld. Utrecht, 1939.

 

- 157 -

 

Warmenhoven, A.A.J. 1977 – De opleiding van de Nederlandse bestuursambtenaren in Indonesië. In: Besturen overzee; herinneringen van oud-ambtenaren bij het binnenlands bestuur in Nederlandsch-Indië. Franeker, Wever, 1977. pp. 12-41.

Weijden, J. van der 1905 – Boni. In: Indisch Militair Tijdschrift 36 (1905), pp. 423-457, 521-536, 673-702. Reactie van G.Nijpels, pp. 895-897.

IJzereef, W. 1984 – De Zuid-Celebes affaire. Dieren, De Bataafsche Leeuw, 1984.

 

naar het vorige hoofdstuk  naar het begin van dit hoofdstuk  naar het volgende hoofdstuk



 

Laatste wijziging: 22.06.2015